Bé tuít ón Teachta Dála áitiúil, Seán Kyne, faoin gcáinfháisnéis a spreag an píosa seo uaim! Bé an uimhir €42 a thugeas faoi deara mar bhí tuít eile níos luaithe ag rá go raibh €41.8 milliún á thabhairt do Roinn na Gaeltachta (méadú de €1.7milliún ó anuireadh!). Bhí íontas orm go raibh níos mó airgead á thabhairt do na Gárdaí i nGaillimh ná do ranna - nó foth-ranna? - rialtais.
 |
| "Beag an baol go bhfuil siad ar fad sásta Gaeilge a úsáid! (Tuít mar fhreagra ar seo!) |
Bhí Údarás na Gaeltachta ós comhair Choiste Oireachtais níos luaith sa mhí agus ba léir nár féidir leo an obair atá leagadh ortha ag an Oireachtas chéanna a dhéanamh i gceart leis an méid airgead atá a thabhairt dóibh - méad airgead atá laghaidithe níos mó ná 50% ó tús an chéid seo. “Tá muid sáinnithe leis an méid a bhí ann anuraidh.” adúirt an Príomhfheidhmeannach aréir.
Má chuirtear leidháileadh Fhorais na Gaeilge (laghdú 1%) leis an méid atá Roinn na Gaeltachta (+0.41%) le fáil faightear amach nach bhfuil ach €250míle d'árdú á fháil ón gCáinfháisnéis seo i leithdháileadh don theanga (Na hOileáin san áireamh).
Tá sé deacahir gan an mhiniú a fháil as na figiúirí seo ach gur cuma leo ann nó as dár dteanga náisiúnta! Tá tuairisc eile anseo ón Irish Times: ‘Díomá’ ar Údarás na Gaeltachta! (15/10/2014)
Sonraí
Leithdháileadh reatha do 2015
Scéimeanna Tacaíochta Gaeltachta €6100k
Scéimeanna Tacaíochta Gaeilge €3600k
An Coimisinéir Teanga €650k
Údarás na Gaeltachta - Riarachán €8798k
Údarás na Gaeltachta - Reatha €3000k
Na hOileáin €5900k
Straitéis 20 Bliain 2010-2030 €551k
Foras Teanga €13444k
Leithdháileadh caipitil do 2015
Scéimeanna tacaíochta Gaeltachta €1422k
Scéimeanna tacaíochta Gaeilge €95k
Údarás na Gaeltachta - Capiteal €5687k
Na hOileáin €644k
Teach an Phiarsaigh €750k
Níl costais riaracháin san áireamh leis na figiúirí seo (ach amháin i gcás An Choimisinéara Teanga, Údarás na Gaeltachta agus An Fhorais Teanga).
An ndóigh chuir an tAire Stáit do Ghnóthaí Gaeltachta, Joe McHugh, T.D., fáilte roimh an leithdháileadh atá beartaithe do ghnóthaí Gaeilge, Gaeltachta agus Oileán na Roinne Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta don bhliain 2015.
Thug an tAire Stáit le fios go gcuirfear beagnach €42 mhilliún ar fáil don Roinn sa bhliain 2015 do ghnóthaí Gaeilge, Gaeltachta agus Oileán, i dteannta €13.444 milliún breise don Fhoras Teanga. Is figiúirí táscacha iad seo, faoi réir na Meastacháin a bheith faofa amach anseo agus faoi réir chomhaontú na Comhairle Aireachta Thuaidh Theas i gcás an Fhorais Teanga.
Dúirt an tAire Stáit: “Tríd is tríd, tá áthas orm go bhfuil an cistiú atá leithdháilte ar na fo-mhírchinn seo a bheag nó a mhór mar an gcéanna le cistiú na bliana anuraidh. Go deimhin, i roinnt cásanna, mar shampla an Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge agus Oifig an Choimisinéara Teanga, tá airgead breise á chur ar fáil. Fáiltítear go háirithe roimh seo i bhfianaise an chreata teannta buiséadaigh lena bhfuil gach Roinn ag feidhmiú chun gealltanas an Rialtais a chomhlíonadh i ndáil le fás geilleagrach leanúnach a bhaint amach trí stuamacht fhioscach.”
I ndáil leis an leithdháileadh iomlán atá curtha ar fáil do ghnóthaí Gaeilge, Gaeltachta agus Oileán don bhliain 2015, dúirt an tAire Stáit: “Tá mé cinnte go gcuirfidh an leithdháileadh seo ar chumas mo Roinne leanúint orainn ag cur ár bpríomhthosaíochtaí i gcrích agus ag cosaint seirbhísí túslíne. Ó ceapadh mar Aire Stáit do Ghnóthaí Gaeltachta mé, tá go leor taistil déanta agam ar fud na Gaeltachta agus chonaic mé le mo shúile féin an obair den scoth atá ar siúl sna pobail sin i gcúinsí dúshlánacha.”
Lean an tAire Stáit ar aghaidh: “Ní bheidh deireadh leis an phróiseas meastacháin inniu, agus leanfaidh mise orm ag déanamh cás láidir d’acmhainní breise sna seachtainí amach romhainn lena chinntiú go mbeidh na huirlisí uilig ar fáil ag an Roinn seo chun obair atá ar siúl cheana féin a chaomhnú agus chun forbairtí eile a chur ar bun amach anseo. Tá deiseanna ar dóigh ag teacht chun cinn sa Ghaeltacht agus tá sé le feiceáil go soiléir go bhfuil an cumas ann poist a chruthú. Tá mé tiomanta go hiomlán ár gclár oibre a bhrú chun cinn i ndáil le tábhacht agus ábharthacht na Gaeilge a mhéadú agus daoine a spreagadh, idir óg agus aosta, chun an teanga a úsáid."
Níl fheiceann mórán eile an rud a feiceann an Aire i mBuiséad 2015!
Tá Conradh na Gaeilge ag éileamh ar an Rialtas ó dheas athmhachnamh a dhéanamh ar sholáthar caipitil Údarás na Gaeltachta do 2015, go háirithe i gcomhthéacs an mhéadú suntasach maoinithe a fógraíodh inniu atá le bronnadh ar Fhiontraíocht Éireann agus ar an Údarás Forbartha Tionscail in 2015.
Dúirt Cóilín Ó Cearbhaill, Uachtarán Chonradh na Gaeilge: “Léiríonn teip an Rialtais buiséad chaipitil Údarás na Gaeltachta a mhéadú nach bhfuil siad dáiríre faoi fhorbairt eacnamaíochta na Gaeltachta. Gan forbairt eacnamaíochta suntasach, beidh gach bonn bainte ó aon iarracht an Ghaeilge a chaomhnú agus a chur chun cinn mar theanga an phobail sna ceantair seo. Caithfidh an Rialtas gníomhú láithreach agus an maoiniú caipitil de €12m atá molta ag Údarás na Gaeltachta a chur ar fáil dóibh."
“Aithníonn Conradh na Gaeilge agus cuireann muid fáilte roimhe nach mbeidh an laghdú de 7% a bhí beartaithe á ghearradh ar bhuiséad Fhoras na Gaeilge in 2015. Is céim chun cinn í seo ach tá neamhaird déanta ag an Rialtas ar éileamh an phobal Gaeilge agus Gaeltachta cur le cumas Údarás na Gaeltachta fostaíocht breise a chruthú sa Ghaeltacht. Táimid ag éileamh ar an Rialtas buiséad caipitil an Údaráis a chur ina cheart láithreach." a dúirt Julian de Spáinn, Árd Rúnaí an Chonartha.
Rinne an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh ar an mbuiséad mar gur theip air dul i ngleic mar is ceart le riachtanais na gceantair tuaithe agus na pobail Ghaeltachta.
“Is beag atá i mbuisead na bliana seo do na ceantair tuaithe & Gaeltachta." ar sé. “Cé go bhfáilteoimis roimh athraithe sa bhuiséad talmhaíochta le daoine óga a mhealladh isteach san earnáil is beag céim dearfach atá tógtha maidir le Farm Assist nó le teacht in áit íocaíochtaí REPS.
“Ní fhaca muid tada chun an cúlú i ndaonra na tuaithe a mhaolú ná deireadh a chur le h-imirce.
“Níl aon cheo déanta leis na ciorruithe ar mhúinteoirí sna scoileanna tuaithe a iompú ar ais.
“Déanann an faoiseamh ar tháillí uisce leatrom ar dhaoine atá páirteach i ngrúpscéimeanna uisce agus iad siúd as pobail tuaithe.
“Tá díomá ar phobail na Gaeilge & Gaeltachta mar gur ar éigin atá athrú ar bith ina gcuid maoiniú ná aon tacaíocht bhreise leis an straitéis fiche bliain don Ghaeilge a chur chun cinn.
“Sa mhullach ar sin tá daoine sna ceantair imeallacha san iarthar & iarthuaisceart go traidisiúnta ar ioncam níos ísle agus beidh brabach níos lú acu as na h-athraithe cánach agus sna táillí sóisialta uilíoch ná daoine eile.
“Níl aon cheo déanta leis na ciorruithe ar mhúinteoirí sna scoileanna tuaithe a iompú ar ais.
“Déanann an faoiseamh ar tháillí uisce leatrom ar dhaoine atá páirteach i ngrúpscéimeanna uisce agus iad siúd as pobail tuaithe.
“Tá díomá ar phobail na Gaeilge & Gaeltachta mar gur ar éigin atá athrú ar bith ina gcuid maoiniú ná aon tacaíocht bhreise leis an straitéis fiche bliain don Ghaeilge a chur chun cinn.
“Sa mhullach ar sin tá daoine sna ceantair imeallacha san iarthar & iarthuaisceart go traidisiúnta ar ioncam níos ísle agus beidh brabach níos lú acu as na h-athraithe cánach agus sna táillí sóisialta uilíoch ná daoine eile.
No comments:
Post a Comment