Fógraíocht ag Comhlachtaí Poiblí.

Mar chuid de Sheimineár ar Chearta Teanga ag Oifig an Choimisinéara Teanga a reáchtáil ag Oireachtas na Samhna i gCill Airne (1/11/24), seoladh tuairisc ar an bhfás atá tagtha ar fhógraíocht i nGaeilge ar na meáin. Faoi alt 10A. d’Acht na dTeangacha Oifigiúla a leasaíodh in 2021 leagadh dualgas ar eagraíochtaí stáit:

• 
  20% dá bhfógraíocht bhliantúil a bheith i nGaeilge
• 5% dá mbuiséad bliantúil fógraíochta a chaitheamh ar fhógraíocht ar na meáin Ghaeilge

Léiríonn an tuairisc treochtaí agus torthaí ardleibhéil maidir leis an bhfógraíocht atá á déanamh i nGaeilge ag an earnáil phoiblí de thoradh na reachtaíochta nua teanga. Tá torthaí na tuairisce bunaithe ar iniúchadh a rinne Oifig an Choimisinéara Teanga ar ghníomhaíochtaí fógraíochta 334 comhlacht poiblí i gcaitheamh 2023. I measc na dtorthaí is suntasaí tá:

• €3.8m caite ar fhógraíocht ar mheáin Ghaeilge in 2023
• €14.2m caite ar fhógraíocht i nGaeilge im 2023, idir fhógraíocht i nGaeilge ar na meáin Ghaeilge agus ar na meáin Bhéarla
• €97m ina iomláine caite ag comhlachtaí poiblí ar fhógraíocht trí chéile in 2023, caitheadh 4% (€3.8m) ar na meáin Ghaeilge agus 11% (€14.2m) eile ar fhógraíocht i nGaeilge ar na meáin Bhéarla
• Léiríonn na torthaí go bhfuil leibhéal ard úsáide á bhaint as na meáin shóisialta, na meáin chlóite agus raidió le fógraíocht i nGaeilge a dhéanamh
• Clúdaíonn sonraí an iniúchta aighneachtaí féintuairiscithe ó 334 comhlacht poiblí go dtí seo
• Cumhdaíonn an t-iniúchadh 98% den chaiteachas iomlán a rinne comhlachtaí poiblí a thagann faoi scáth Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003. Rinneadh cros-seiceáil le tuairisciú Nielsen Ad Intel (foinse sonraí fógraíochta idirnáisiúnta) ar an bhfógraíocht a rinne comhlachtaí poiblí in Éirinn
• Léiríonn na torthaí tosaigh gur shroich an earnáil phoiblí tairseach 15% ar an meán d’fhógraíocht i nGaeilge chun críoch na forála 20% - Alt 10A(1)(a)
• Léiríonn na torthaí tosaigh gur shroich an earnáil phoiblí tairseach 4% ar an meán d’fhógraíocht i nGaeilge chun críoch na forála 5% - Alt 10A(1)(b)

Séamus Ó Coincheanainn

“Cé gur foráil reachtaíochta nua í seo a cuireadh i bhfeidhm i Mí Dheireadh Fómhair 2022, is díol suntais é an fás atá tagtha ar an bhfógraíocht i nGaeilge atá le feiceáil, le cloisteáil agus le léamh anois ar na meáin éagsúla," arsa an Coimisinéir Teanga, Séamas Ó Concheanainn. "Léiríonn na torthaí go bhfuil borradh faoi fhógraíocht i nGaeilge ar gach cineál meáin anois, idir na meáin chlóite agus na meáin shóisialta agus dhigiteacha. Tá caiteachas suntasach á dhéanamh ar fhógraíocht i nGaeilge ar na meáin Ghaeilge agus ar fhógraíocht i nGaeilge ar na meáin Bhéarla freisin. Tá m’Oifig ag leanúint den mhionscagadh ar ghníomhaíochtaí fógraíochta comhlachtaí poiblí chun géilliúlacht don fhoráil nua fógraíochta a chinntiú.”

Thug eochairchaint “Crosbhóthar Cearta Teanga: Deiseanna agus Dúshláin” ag an Ollamh Fionnuala Ní Aoláin ag an Seimineár freisin.

---

@ceartateanga 

Fógraíocht ag Comhlachtaí Poiblí.